Kertenkeleler, dünya genelinde yaygın olarak bulunan sürüngenlerdir ve beslenme alışkanlıkları türlerine göre büyük farklılıklar gösterir. Doğal ortamlarında ve evcil hayvan olarak beslendiklerinde ne yemeleri gerektiği hakkında detaylı bilgi edinmek, onların sağlıklı bir şekilde yaşamalarını sağlamak için önemlidir. Bu makalede, kertenkelelerin beslenme düzeni, hangi tür yiyecekleri tercih ettikleri ve evde kertenkele beslemek için dikkat edilmesi gerekenler ele alınacaktır.
Kertenkeleler Ne İle Beslenir?
Kertenkeleler beslenme alışkanlıklarına göre üç ana kategoriye ayrılır:
- Etobur (Karnivor) Kertenkeleler:
- Bu tür kertenkeleler, genellikle böcekler ve diğer küçük omurgasızlarla beslenirler. Özellikle karınca, çekirge, sinek, örümcek ve tırtıl gibi canlılar, etobur kertenkelelerin ana besin kaynaklarıdır.
- Daha büyük kertenkele türleri ise solucanlar, küçük memeliler ve bazen de kuşlarla beslenebilir. Örneğin, Komodo ejderi gibi büyük türler, daha iri avları tüketebilir.
- Otçul (Herbivor) Kertenkeleler:
- Otçul kertenkeleler, yapraklar, meyveler ve sebzeler ile beslenir. Genellikle iguana gibi türler otçul beslenme alışkanlıklarına sahiptir. Onlara marul, havuç, salatalık, kabak gibi sebzeler ve kavun, üzüm, muz gibi meyveler verilebilir.
- Ancak bazı sebzeler, kertenkeleler için zararlı olabilir. Örneğin, avokado toksik bileşenler içerir ve ıspanak yüksek oksalat içeriği nedeniyle kalsiyum emilimini engelleyebilir.
- Hepçil (Omnivor) Kertenkeleler:
- Hepçil kertenkeleler, hem bitkisel hem de hayvansal gıdalar tüketirler. Bearded dragon gibi türler, hem sebze-meyve hem de böceklerden oluşan karışık bir diyetle beslenir.
- Bu kertenkeleler için dengeli bir beslenme sağlamak amacıyla küçük böcekler, yapraklar, çeşitli sebzeler ve meyveler önerilir.
Yavru Kertenkeleler Nasıl Beslenir?
Yavru kertenkelelerin beslenmesi, yetişkinlerden biraz farklıdır. Özellikle genç ve büyüme çağında olan kertenkeleler, daha fazla protein ihtiyacı duydukları için genellikle böcek ağırlıklı bir diyetle beslenirler. Onlara küçük çekirgeler, cırcır böcekleri veya kurtçuklar verilebilir. Ayrıca, su ihtiyacını karşılamak için daima temiz su bulundurulmalıdır.
Evde Kertenkele Beslemek İçin İpuçları
Evde kertenkele beslemek, doğru bakım ve beslenme sağlandığında oldukça keyifli olabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken birkaç önemli nokta vardır:
- Terraryum ve Çevre Koşulları:
- Kertenkelelerin yaşadığı terraryum, onların doğal ortamlarına benzer şekilde tasarlanmalıdır. Uygun sıcaklık, nem oranı ve UVB ışığı sağlanmalıdır. Terraryumun boyutu, kertenkele türünün hareketliliğine ve boyutuna uygun olmalıdır.
- Beslenme Düzeni:
- Kertenkelelere verilecek yiyeceklerin temiz olması, onların sağlığını korumak için önemlidir. Kirli yiyecekler, kertenkelelerin kolayca hastalanmasına neden olabilir.
- Canlı böceklerin beslenmeden önce “gut-loaded” (besleyici yemlerle beslenmiş) olması önerilir. Bu şekilde böcekler, kertenkelelere gerekli vitamin ve mineralleri sağlar.
- Su İhtiyacı:
- Her ne kadar birçok kertenkele suyu yiyeceklerinden alıyor olsa da, terraryumda daima temiz su bulundurulması gerekir. Bazı kertenkeleler, su damlalarını yalarak su ihtiyaçlarını karşılar.
- Vitamin ve Mineral Takviyeleri:
- Özellikle evde beslenen kertenkelelerde, kalsiyum ve D vitamini eksikliği sıklıkla görülebilir. Bu nedenle, böceklere veya sebzelere zaman zaman kalsiyum ve multivitamin takviyesi yapılması önerilir.
Kertenkelelere Ne Verilmemeli?
Kertenkelelerin sağlığı için bazı yiyeceklerden kaçınılması gerekir. Özellikle:
- Süt ürünleri: Kertenkeleler laktozu sindiremezler, bu nedenle süt ve türevlerinden uzak durulmalıdır.
- Zehirli böcekler: Özellikle ateş böcekleri, kertenkeleler için ölümcül olabilir.
- İşlenmiş gıdalar: Tuz, şeker ve diğer katkı maddeleri içeren işlenmiş yiyecekler kertenkeleler için zararlıdır.
Sonuç
Kertenkele beslemek, onların doğru bakımını ve beslenmesini sağladığınız sürece oldukça keyifli bir deneyim olabilir. Türüne göre değişen beslenme alışkanlıklarını bilmek, onların uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olur. Eğer evde kertenkele beslemeyi düşünüyorsanız, onlara uygun bir terraryum, dengeli bir diyet ve ihtiyaç duydukları ortam koşullarını sağladığınızdan emin olmalısınız.
