Gezegende 3.000’den fazla yılan türü Antarktika, İzlanda, İrlanda, Grönland ve Yeni Zelanda hariç her yerde bulunmaktadır. Yaklaşık 600 tür zehirlidir; bunları sadece yaklaşık 200 tanesi bir insanı öldürebilir veya önemli ölçüde yaralayabilir. Zararsız jartiyer yılanlarından zararsız olmayan pitona kadar değişen çeşitte yılanlar, kurbanlarını canlı olarak yutarak veya boğarak öldürürler. İster zehirle isterse de sıkarak öldürsün, neredeyse tüm yılanlar yiyeceklerini bütün halde yerler. Bazen porsiyonları şaşırtıcı derecede büyük olabilir. Bu, yılanların özellikleri hakkında ilginç bilgiler arasındadır.
Hemen hemen tüm yılanlar pullarla kaplıdır. Sürüngen olmalarının yanında soğukkanlıdırlar; dolayısıyla vücut sıcaklıklarını dışarıdan ayarlamaları gerekir. Yılanların pulları birkaç amaca hizmet eder: Kurak iklimlerde nemi tutar ve yılan hareket ettikçe sürtünmeyi azaltır. Çoğunlukla pulsuz olan birkaç yılan türü de keşfedilmiştir, ancak bunların bile karınlarında pullar vardır.
Yılanların Boyutları
Pek çok farklı tür ile birçok farklı boyutta yılan vardır. Dünyanın en küçük yılanı, sadece yaklaşık 10 santimetre uzunluğunda büyüyen iplik yılanıdır. Bir solucan gibi görünür. En büyük yılan, Ağsı piton, 9 metreye kadar büyüyebilir. Şimdiye kadar keşfedilen en büyük yılan fosili Titanoboa olarak adlandırılmaktadır. Bu yaratık 60 milyon yıl önce yasamıştır ve 15 metre uzunluğundadır.
Yılan Yumurtaları ve Bebek Yılanlar
Yılanların yumurtaları için yuva oluşturdukları yaygın bir yanlış düşüncedir. Sadece bir yılan türü, kral kobra, yavruları için bir yuva inşa eder. Her yılan da yumurta bırakmaz. Yılanların yaklaşık yüzde 70’i yumurta bırakır. Bu tür yılanlara yumurtlayarak üreyen yılanlar adı verilir. Diğer yüzde 30’u memeliler gibi doğurarak üremektedir. Bunun nedeni, bazı iklimlerin yumurtaların gelişmesi ve yumurtadan çıkması için çok soğuk olmasıdır, bu nedenle daha soğuk iklimlerde yaşayan yılanlar yumurta bırakmaz.
Yılanlar Nerede Yaşar?
Yılanlar dünyanın hemen her köşesinde yaşar. Ormanlarda, çöllerde, bataklıklarda ve otlaklarda bulunurlar. Birçoğu yeraltı yuvalarını veya kayaların altındaki boşlukları ev olarak seçer. Kuzey Amerika’nın su mokasenleri gibi bazı yılanlar sularda yaşarlar.
Bununla birlikte, tüm dünyada bulunsalar da, yılanlar her yerde yaşamaya uygun değildir. Bunun nedeni soğukkanlı veya ektotermik olmasıdır. Bu, vücut sıcaklığını sıcakkanlı yaratıklar gibi düzenlemek için araçlara sahip olmadıkları anlamına gelir. Dışarısı soğuksa, yılanlar da soğuk olacaktır, çünkü vücutları onları ısıtmak için ısı yaratmak adına enerji kullanmaz. Hava soğuk olduğunda, birçok yılan yeraltındaki tünellerde kış uykusuna yatar. Diğer türler, insanların evleri gibi daha sıcak alanlar ararlar.
Yılanlar Ne Yer?
Yılanlar etoburdur. Bu, sadece et yedikleri anlamına gelir. Yılanlar genellikle zararlı olarak görülür, ancak aslında kemirgenleri yiyerek zararlıları insanlardan uzak tutmaya yardımcı olabilirler. Birçok insan tüm yılanların avını ısırıp zehir enjekte ettiğini düşünür. Bu, doğru değildir. Kobralar, engerekler ve diğer ilgili türler avlanmak için zehir kullanan tek yılanlardır.
Çoğu yılan avını bütün olarak yutar. Piton gibi büyük yılanlar avlarını öldürmek için boğar ve sonra bütün olarak yutar. Yılanlar, kendi boyutlarından yüzde 75 ila 100 daha büyük başka hayvanları yiyebilirler. Timsah ve inek gibi hayvanları yedikleri bilinmektedir. Büyük avı ağzına sığdırmak için yılanın çenesi yeme esnasında çözülecektir.
Hayvan içeri girdiğinde, yılanın vücudu, yiyeceği kullanılabilir enerjiye dönüştürmek için enzimleri serbest bırakır. Yılanların diğer hayvanlar kadar sık yemek yemeleri gerekmez, çünkü metabolizmaları çok yavaştır. Örneğin Kral kobralar aylarca yemeden yaşayabilir. Bununla birlikte, bazen, canlı bir hayvan yemek felaketle sonuçlanabilir. Yılanların canlı bir hayvan yedikten sonra patladıkları bilinmesine rağmen, bu duruma neyin yol açtığı bilinmemektedir.
Yılanlar Nasıl Avlanır?
Yılanların çevrelerini koklamak için farklı yönlerde salladıkları dilleri onlara çatallı dil özelliğini kazandırmıştır. Bu, tehlikenin veya yiyeceklerin yakında olduğunu bilmelerini sağlar. Bu sürüngenlerin atıştırmalık tespit etmek için başka yolları vardır. Gözlerinin önünde çukur delikleri olarak adlandırılan açıklıklar, sıcak kanlı avın verdiği ısıyı algılar. Ve alt çenelerindeki kemikler kemirgenlerden ve diğer bulaşıcı hayvanlardan yayılan titreşimleri alır. Av yakaladıklarında, yılanlar başlarının genişliğinden üç kat daha büyük hayvanları yiyebilirler çünkü alt çeneleri üst çenelerinden ayrılır. Bir yılanın ağzına girdikten sonra av, içeriye bakan dişler tarafından olduğu yerde tutulur.
Yılanların İlginç Alışkanlıkları
Yılanlar yaklaşık ayda bir kez derilerini döker, ekdizis adı verilen bir süreç, büyümeye yer açar ve parazitlerden kurtulmalarını sağlar. Önce bir ağaç dalına veya başka bir nesneye sürtünürler, sonra ciltlerini başlarından başlayarak içten dışa doğru atarlar. Çoğu yılan yumurta bırakır, ancak deniz yılanları gibi bazı türler yavrularını canlı olarak doğurur. Çok az yılan, kuluçkaya yatan pitonlar hariç, yumurtalarına dikkat eder. IUCN Kırmızı Listesi tarafından, genellikle gelişimden kaynaklanan habitat kaybı nedeniyle, tehlike altında olarak listelenen yaklaşık yüz yılan türü vardır. Ayrıca yılan fobisi olanları gerçekten huzursuz edecek bir gerçek: Beş tür yılan uçabilir!
Deniz Yılanları
Çoğu yılan karada yaşar, ancak Hint ve Pasifik okyanuslarında yaşayan yaklaşık 70 yılan türü vardır. Deniz yılanları ve kuzenleri, var olan en zehirli yılanlardan bazılarıdır, ancak utangaç, nazik oldukları ve dişleri çok fazla zarar veremeyecek kadar kısa olduğu için insanlar için çok az tehdit oluştururlar.
Yılanların Koruma Durumu
En nadir ve nesli tükenmekte olan yılan St.Lucia yarışçısı. Bu yılanların 18 ila 100 arasında var olduğuna inanılmaktadır. Amami Takachiho ve Adelophis copei gibi diğer yılanlar, nüfusu azaldığı için Uluslararası Doğayı Koruma Birliği tarafından savunmasız olarak kabul edilir.
Tavsiye Bağlantı: Timsahların Özellikleri Hakkında İlginç Bilgiler
Yılanların Bilinmeyen Özellikleri
• Yılanlar, insanlar gibi burunlarıyla koklamazlar. Havadaki kimyasal bileşimleri koklamak ve tatmak için kullandıkları çatallı veya bölünmüş bir dilleri vardır.
• Yılanların göz kapakları veya kulakları yoktur ve gözleri hareket etmez. Yerdeki titreşimleri hissederek duyarlar.
• İnsanların derisi her seferinde biraz pul pul dökülür, ancak yılanlar tüm derilerini yılda yaklaşık üç kez bütünüyle değiştirir. Buna deri değiştirme denir.
• Yılanlar sümüksü değildir. Pulları pürüzsüz ve kurudur. Mısır yılanları pullarını tırmanma ekipmanı olarak kullanırlar. Pullarını, ağaçlara tırmanmalarına izin vererek kabuğu kazacak şekilde eğebilirler.
• Güneydoğu Asya’nın cennet ağacı yılanı uçabilir. Vücudunu havada sallar ve sonra hava akışını yakalamak için C şeklinde kıvrılır. Vücudunu ileri geri çevirerek, düştükçe yön değiştirebilir.
• Bir yılanın zehirli olup olmadığını anlamanın birkaç yolu vardır. Örneğin, gözbebekleri bir elmas şeklindeyse, yılan zehirlidir. Zehirli olmayan yılanların yuvarlak gözbebekleri vardır. Yılanların göz renkleri başka bir iyi ipucudur. Bu özellik, insanların zehirli mercan yılanları ve zehirli olmayan kırmızı kral yılanları arasındaki farkı anlamasına yardımcı olur. Kırmızı – sarı gözlü yılanlar genelde öldürücüdür; kırmızı siyah gözlü yılanlar ise zararsız olarak kabul edilebilir.
• Yılanlar ağızlarını 150 dereceye kadar açabilir.
• Yılanların metabolizma hızı yavaş olduğu için diğer hayvanlar kadar sık yemek zorunda kalmazlar. Kral Kobra yemek yemeden aylarca yaşayabilir.
• Yılanlar dillerini koklamak için kullanırlar.
• Bir yılanın cildi insanlarda olduğu gibi vücutla birlikte büyümez. Her yıl, yılanlar daha fazla büyüyebilmek için deri değiştirirler. Bu işlem genellikle birkaç gün sürer.
• Bazı yılanlar ciltleri ile kısmen nefes alabilir ve su altında derinlemesine dalış yapabilirler.
• Zehir kendini savunmak ve avı öldürmek için kullanılır.
• Çıngıraklı yılanların kuyruklarının ucunda kendilerini tehdit altında hissettiklerinde kullandıkları yüksek bir çıngırak vardır. Diğer yılanlar ise tehdit edildiğinde tıslar.
• Yılanlardan sık sık korkulmasına rağmen, arılar tarafından her yıl öldürülen insan sayısı yılanların öldürdüğünden çok daha fazladır.
• Kara Mamba dünyadaki en hızlı yılandır ve 20km /s hızda hareket edebilir!
• Brezilya’da metrekare başına 5 yılana sahip bir ada bulunur. İnsanların adaya gitmesine izin verilmez çünkü nüfusu tehlike altındaki altın mızraklı yılan bu adada yaşamaktadır.
• Yılanların iki başlı olması sadece efsaneden ibaret değildir. Nadir de olsa gerçekten görülebilirler. Genellikle iki kafa aynı vücudu paylaşmasına rağmen yemek için birbirleriyle savaşırlar.