Japon balıkları (japon balığı) tüm dünyada en popüler olan evcil hayvanlardan birisidir. İlk evcilleştirilen balık türlerinden birisidir ve akvaryum edinmek isteyen insanların ilk tercih ettiği akvaryum balığıdır. Özenli bir bakımla uzun süre yaşayacak bir balık türüdür. Kökleri doğu Asya’ya dayanan Japon balıkları, ilk olarak Çin’de evcilleştirilmiş ve o zamandan beri birkaç farklı ırk geliştirilmiştir. Kedi veya köpek gibi bakımı zor ve uğraştırıcı olmasa da akılda bulundurulması gereken önemli noktalar vardır. Uygun bir çevre hazırlamakla başlayan süreç, temizlik ve ilgiyle devam ettirilmelidir.
Japon Balıklarının Fiziksel Özellikleri
Japon balıkları ırkları arasında boyut, yüzgeç şekli ve konumu, vücut şekli ve renklendirmeler arasında büyük farklılıklar bulunmaktadır. Vücut rengi olarak beyaz, turuncu, sarı, kahverengi, kırmızı ve siyah gibi renklerin kombinasyonu bulunmaktadır. Yabani ırklarda ise altın ve beyaz renkler görülebilir. Genellikle çift halinde göğüs ve pelvik yüzgeci ve tekli olarak sırt, anal ve kaudal yüzgeçlere sahiptir. Genellikle büyük gözleri ve gelişmiş koku ve duyma duyuları vardır. Olgun balığın ortalama vücut uzunluğu 12 ile 22 cm arasında değişirken, kaydedilen en uzun Japon balığı 45 cm uzunluğa sahiptir.
Japon Balıklarında Beslenme
Çoğu hayvan mağazasında rahatlıklar bulunabilen Japon balığı yemleri bir kutu içerisinde pul veya pelet şeklinde satılır. Balığın büyüklüğü ve tankta bulunan balık sayısına bağlı olarak yem seçimi yapılabilir. Küçük miktarlarda yemle beslenen Japon balıkları için, yem kutusunun arkasında yazılan miktara uyulmalıdır. Ayrıca eğer Japon balığının sayısı az ve boyutu küçükse, yemin bayatlamasını önlemek için az miktarda yem alınmalıdır.
Japon Balıklarında Üreme
Japon balıkları sadece yeterli su ve doğru beslenmeyle üreme için gereken olgunluğa ulaşabilirler. Üremeleri için ilkbaharda kayda değer bir sıcaklık değişiminden geçmeleri gerekir. Yumurta bırakma zamanı geldiğinde erkekler dişileri kovalar ve yumruları çırpıp yumurtaları bırakmaya zorlar. Japon balıklarının yumurtaları yapışkan bir yapıya sahiptir ve göllerde bitkilere ya da akvaryumda yumurtlama paspasına yapışır. Ve genelde 48 ile 72 saat içinde çatlamaya başlarlar.
Japon Balığı Bakımı İçin Gereken Adımlar
1. Yeterli Büyüklükte Bir Tank Almak
Japon balığını düşününce akla gelen ilk tasvir, küçük bir kap içerisindeki minik bir balıktır. Fakat bu mantık balığın sağlığı açısından oldukça tehlikelidir ve kısa ömürlü olmalarının ana nedenlerinden biridir. Çünkü küçük kaplar balık atıklarından birisi olan amonyağın hızlı bir şekilde birikip, balığın sağlığını tehdit eder ve en sonunda ölümüne neden olur. Bu nedenle Japon balığının ırkını araştırıp maksimum ulaşabileceği boyutu öğrenmek ve ona uygun bir tank almak çok önemlidir.
2. Su Filtresi Yerleştirmek
Akvaryum balıklarını sağlıklı tutmanın en önemli parçalarından birisi yaşadığı suyu filtreden geçirmektir. Filtrenin görevi balığın atıklarını parçalayarak suyu temiz tutmak, rahatsız edici kokuları önlemek ve suyun rengini temiz tutmaktır. Akvaryuma uygun tipte bir filtre alarak suyun hijyeni sağlanmalıdır. Su filtre temizliği de filtrenin doğru çalıştığından emin olmak için sık sık tekrarlanmalıdır.
3. Doğru Bir Çakıl Yatağı Yerleştirmek
Japon balıkları taşları kazarak yem aramayı sevdiğinden, akvaryumun dibine yerleştirilen küçük veya orta boy çakıl taşları ideal olacaktır. Hem tanka hoş bir görünüm katıp hem de balıkların ilgisini çekmek için karanlıkta parıldayan taşlar tercih edilebilir. Çakıl taşları akvaryuma yerleştirilmeden önce mutlaka iyi bir şekilde temizlenmelidir. Hiçbir kimyasal kullanmadan sadece saf suyla iyice durulamak yeterli olacaktır.
4. Tank İçeriği
Balığın kendini doğal ortamında hissetmesi ve stres düzeyinin azalması için tanka bazı eklemeler yapmak gerekebilir. Bunlar vahşi doğa ortamını tam olarak yansıtamasa da mutlaka yardımı dokunacaktır. Akvaryuma yerleştirilecek orta boy bir kaya parçası veya ahşap aksesuarlar balığa keşfedilecek alan yaratacaktır. Bunları seçerken dikkat edilmesi gereken şey ise balığa zarar verecek keskin kenarlı cisimlerden uzak durmaktır. Ayrıca geniş oyuk alanlardan da uzak durulmalıdır çünkü bu tip alanlar bakteri üretimine zemin hazırlayabilir. Buna ek olarak shte resif gibi yapay bitkiler veya gerçek akvaryum bitkileri tanka eklenebilir. Gerçek bitkiler tankta biriken amonyak ve nitrat gibi zararlı atıkları yok etmeye yardımcı olacaktır. Ayrıca Japon balıklarının iyi bir gelişime sahip olması açısından yaklaşık 12 saat aydınlatma sağlanmalıdır.
5. Su Değişimi
Balık bakımının en temel parçası suyu her zaman temiz tutmaktır. Eğer Japon balığı akvaryum yerine bir fanus içinde beslenecekse, suyun sık sık elle temizlenmesi gerekir. Suyun yüzde 30’u her hafta değiştirilmeli ve kalan kısmı ise su düzenleyiciyle temizlenmelidir.
6. Şartları Yönetmek
Japon balıkları kendi doğal yaşam alanlarına benzeyen ortamlarda daha sağlıklı büyür. Bu yüzden yaşadığı tankın manzarası, su temizliği ve sıcaklık gibi çevre şartlarının dengede olması gerekir. Düzenli incelemelerle değişikliklerin balıklar üzerindeki etkisi fark edilebilir. Eğer balıklar sağlıklıysa bunu canlı renkleriyle ve enerjik yapısıyla belli eder. Eğer durum tam tersiyse ve suyun pH’ını ölçmek en doğru adımdır. Çıkan sonuca göre sıradaki hamleyi planlayıp, balıkların yaşam alanı tekrar düzenlenebilir.