Türüne ve vücutta yerleştiği alana göre ağır seyreden ve ölümcül bir hastalık olan FIP, bilimsel olarak kanıtlanmış bir tedavisi olmayan bir kedi hastalığıdır. Son yıllarda yurtdışında geliştirilen bazı ilaçların FIP virüsünde olumlu sonuçlar verdiği ve virüse yakalanan hasta kedilerin iyileştiği gözlemlenmiştir. Yani artık FIP virüsü (hastalığı) tedavisi, henüz başlangıç seviyesinde olsa da mümkün. Bu ilaçlar ile iyileşen ve eski haline dönen birçok kedi dostumuz bulunuyor. Sizler için FIP tedavisi ile ilgili tüm detayları anlatmaya çalıştık.
Kedilere FIP Nasıl Bulaşır?
Viral hastalıklarda hastalığa neden olan bir virüs bulunur. Bu virüsler salya gibi vücut sıvıları veya dışkı yolu ile diğer kedilere kolaylıkla bulaşabilir. Ancak burada şunu söylemekte fayda var. Kedilerde FIP hastalığına neden olan Coronavirus, her bulaşan kediyi hasta etmez. Salya veya dışkı yolu ile vücuduna Coronavirus (FCoV) alan bir kedinin FIP hastası olması için virüsün mutasyon geçirmesi gerekir. Yani bir şekilde FCoV virüsünü almış ancak virüs mutasyon geçirmediği için hasta olmayan birçok kedi bulunur.
Virüsün mutasyon geçirme sebebi tam olarak bilinmese de stres, korku, bağışıklık düşmesi örnek sebepler olarak gösterilebilir. Özellikle sokak kedilerinin birçoğunda FCoV’un mevcut olduğu, ancak mutasyon geçirmediği için kediler FIP olmaz.
Feline Bulaşıcı Peritonit (FIP) Nedir?
Yukarda da bahsettiğimiz gibi FIP, kedi koronavirüsü olarak bilinen virüsten kaynaklanan, ölümcül olabilen, yeni yeni tedavisi bulunmaya başlanan bir hastalıktır. Şunu belirtmeliyiz ki hem insanlarda hem de hayvanlarda bazı viral hastalıklara yapılabilecek çok fazla bir şey yoktur. Gerekli takviyeler verilir ancak iyileşme için vücudun virüsü yenmesi gerekir. Kediler için de bu geçerlidir. Kediler güçlü bir bünyeye sahip olsa da vücutlarının küçük olması, ağırlık olarak az hayvanlar olması virüse karşı savaşını olumsuz etkileyen etmenler arasındadır.
İki Form FIP
Kedilerde FIP hastalığı iki formda seyredebilir: Islak Form ve Kuru Form.
Islak Form: Karın ve göğüs bölgesinde sıvı birikmesi ile kendini gösteren ıslak form FIP, kuru form FIP’e göre daha hızlı ilerler.
Kuru Form: Kuru formda virüs vücutta sinir sistemi, böbrekler, karaciğer gibi birçok bölüme tutunabilir. Hastalığın anlaşılması ve vücudu yayılması ıslak forma göre daha uzun sürer.
Belirti ve Semptomlar
Islak form FIP daha hızlı ilerlediği için kendini çabuk belli eder. İştahsızlık, halsizlik, değişken ateş gibi belirtiler görüldüğünde veterinere kesinlikle gidilmelidir. Kuru formda ise uzun süren iştahsızlık ve halsizlik, dengesiz yürüme ve dengesizlik, üveit, göz bebeklerinde dengesiz büyüme ve küçülme gözlemlenebilir. Bu belirtiler, virüsün tutunduğu bölgeye göre değişiklik gösterir.
Bu belirtiler başka birçok hastalığın da belirtisi olabileceği için bu belirtilerin görüldüğü kedilere kesin FIP hastalığına yakalanmıştır tanısı koymak mümkün değildir. Doğru teşhis koymak için kesinlikle çeşitli testler yapılmalıdır.
Kediyi FIP Virüsünden Nasıl Koruyabilirsiniz?
Virüsler her a her yerde bulunabilen ve bulaştığı yerde uzun saatler hayatta kalabilen canlılardır. Bu sebeple virüslü bir ortamda kediyi bu virüsten korumak çok mümkün değildir. Kedinizi FIP virüsünden korumak istiyorsanız kedinizi sokak kedileri ve mümkünse diğer kediler ile aynı ortama sokmamanız, onlardan uzak tutmanız önerilir.
Ayrıca bağışıklığının kuvvetli olması ve virüs bulaşsa bile kendi immun sistemi ile yenebilmesi için;
- Kaliteli mama kullanımı,
- Günlük gerekli olan protein, mineral ve aminoasitleri alabilmesi çok önemlidir.
Aynı şekilde stresli yaşamaması için;
- Yer ve mekan değişikliği yaşamaması,
- Yabancı kedilerin bulunduğu ortamlardan uzak tutulması,
- Güvenli alanından gerekmedikçe çıkarılmaması,
- Mama ve su gibi temel ihtiyaçlarının karşılanması önemlidir.
Evde FIP’li bir kedi varsa;
- Mama ve su kabının devamlı temiz olması
- Tuvaletinin temiz olması ve yemek yediği yerden uzak bir yere yerleştirilmesi
- İki kedinin farklı tuvaletleri kullanması,
- Odaların her gün çamaşır sulu su ile temizlenmesi oldukça önemlidir.
FIP İçin Aşılama
FIP hastalığına sebep olan kedi Coronavirüsünün geçerliliği kanıtlanmış herhangi bir aşısı bulunmaz. Mevcut aşı çalışmaları için sınırlı sayıda veri bulunduğu için şu anda önerilmemektedir.
Kedilerde FIP Virüsü Tedavisi
Kedilerde FIP hastalığının tedavisi bilimsel olarak kanıtlanmış şekilde bulunmaz. Genellikle veterinerlerde bağışıklık sistemini güçlendirecek takviye ilaç ve iğneler, iştahsızlığı çok artan kedilere besin desteği sağlamak için serum, sinir sistemini engellemiş vakalar için kortizon ilaçları kullanılır. Bu ilaçlar coronavirüs için kesin tedavi değil, destek tedavi şeklindedir.
Son yıllarda yurtdışında kedilerde FIP hastalığını iyileştiren ilaçlar üretilmektedir. Bu ilaçlar 3-4 ay süre ile kullanıldığında olumlu sonuçlar verdiğini ve kedinin hastalık yüzünden kısalan ömrünü uzattığını ispatlayan vakalar mevcut. Bu tedavi biraz maliyetli çünkü ilaçlar maalesef Türkiye’de üretilmiyor ve dolar ile satılıyor.
Tavsiye Bağlantı: Yavru Kedilerde Hastalık Belirtileri Nelerdir
Kedilerde FIP Virüsü (Hastalığı) İçin Test
FIP belirtileri çok genel belirtiler olduğu için ve direkt bir testi bulunmadığı için zor teşhis konulan bir hastalıktır. Kedinin vücudunda Coronavirüs bulunup bulunmadığını öğrenmeye yarayan testler bulunur ancak Coronavirüsün pozitif çıkması kedinin kesin FIP olduğu anlamına gelmez. Sadece ihtimali arttırır. Çünkü yazının başında bahsettiğimiz gibi kedinin FIP olması için vücuda giren Corona virüsünün mutasyon geçirmesi gerekir. Mutasyon geçirip geçirmediğini ispatlayan bir test bulunmamaktadır.
Islak FIP’i teşhis etmek karın ve göğüs boşluğunda sıvı birikimi oluşacağı için daha kolaydır. Kuru FIP’te ise kan testleri sonuçlarından ve belirtilerden anlaşılmaya çalışılır. Her iki formda da kesin sonuca varmak için etkilenen organdan biyopsi örneği alınması ve histopatolojik incelemesidir.