Aidi, Kuzey Afrika’da bulunan Fas’ta kökeni olan bir çoban köpeği ırkıdır. Sahra Çölü’nde ortaya çıktığı düşünülen Aidi köpekler, dağlık ve çöl bölgelerinde vahşi hayvanlara karşı koruma görevi yapmak için kullanılmıştır.
Sevimli bir görünüme sahip olmalarına rağmen savunma yetenekleriyle sahiplerini koruyabilen Aidiler, Chien de l’Atlas olarak da bilinir.
Bu ismi, Fas’ta bulunan Atlas Dağları’nda yaşam sürmelerinden almışlardır. Ayrıca Kabile Köpeği olarak da adlandırılan Aidiler, köklü bir geçmişe sahip olan nadir köpek ırklarından biridir.
Aidi köpeklerin ayrı bir ırk olarak kabul edilmesi 1963 yılında gerçekleşmiştir.
Aidi Köpek Irkı Genel Özellikleri
Aidi köpeklerin genel özellikleri şunlardır:
- Fas’ta bulunan Atlas Dağları ve Sahra Çölü, Aidi köpeklerin anavatanı olarak kabul edilir.
- Kökenlerinin çok eskilere dayandığı düşünülmektedir.
- Dünyada nadir bulunan köpek cinsleri arasında yer alır.
- Erkek ve dişi Aidiler yaklaşık olarak aynı boyutlarda olup orta büyüklükte bir köpek ırkıdır.
- Dişi Aidiler ortalama olarak 26 kilogram ağırlığında ve 60 santimetre boyundadır.
- Erkek Aidiler ise ortalama olarak 30 kilogram ağırlığında ve 64 santimetre boyundadır.
- Tüyleri yoğun ve kalındır, katmanlı bir yapıya sahiptir.
- Tüy renkleri kahverengi, krem, sarı ve beyaz tonlarında tek renk veya desenli olabilir.
- Aidilerin kulakları düşüktür ve siyah ve büyük bir burunları vardır.
- Bekçilik, koruma ve çoban köpeği olarak kullanılmaya uygundurlar.
- Yüksek enerjileri ve hareketlilikleri vardır, düzenli egzersiz yapmaları önemlidir.
- Apartman dairelerinde ve kapalı alanlarda bakılmaları uygun değildir.
- Cesur ve koruyucu bir yapıya sahiptirler.
- Tehlike anında saldırgan bir tavır sergilerken, evlerinde sakin ve uyumlu bir tavır gösterirler.
- Yavruyken sosyalleşmeleri önemlidir.
- Diğer evcil hayvanlarla anlaşma eğilimleri düşüktür, ancak kendi cinslerinden köpeklerle bir arada yaşayabilirler.
- Kürkleri çift katmanlıdır ve soğuk hava şartlarına dayanıklıdırlar.
- Dişileri bir doğumda ortalama olarak 5 ila 8 yavru dünyaya getirir, ancak bazen 12 yavru doğurma durumu da görülebilir.
- Alerjik kişiler tarafından beslenmeleri önerilmez çünkü çok fazla tüy dökerler.
- Protein oranı yüksek kuru köpek mamaları ile beslenmeleri uygundur.
- Orta büyüklükte olduklarından eklem rahatsızlıkları görülebilir, gözleri hassastır. Bunun dışında genel olarak sağlıklıdırlar.
- Ortalama yaşam süreleri 12 yıl kadardır.
Aidi Köpek Irkı Bakımı
Aidi köpekler, koruma ve bekçilik görevlerinde başarılı olan köpeklerdir. Dışarıya karşı koruyucu bir tutum sergilemelerine rağmen ailesindeki diğer canlılarla sevecen bir şekilde ilişki kurarlar. Sahiplerine bağlılık göstermelerine rağmen özgürlüklerini de hissetmek isterler.
Aidi köpekler aktif bir yaşam tarzına sahiptir ve düzenli egzersiz yapmaları gerekmektedir. Bu nedenle kapalı mekanlarda ve apartman dairelerinde beslenmeleri uygun değildir.
Aidi köpeklerin geniş bahçeli mekanlarda veya çiftliklerde yaşaması daha uygun olacaktır. Dışarıda bırakılmaktan çekinmeyin, çünkü Aidilerin kürkleri onları hava şartlarından korur. Ancak orta uzunluktaki kürklerinin haftada en az üç kez taranması önemlidir, çünkü Aidiler çok fazla tüy dökerler. Ancak aşırı yıkama sakıncalıdır, bu nedenle yılda en fazla iki kez banyo yaptırmanız önerilir.
Aidi köpeklerin günde 12-14 saat uyuması gerekmektedir. Aktif ve enerjik olmaları nedeniyle çok fazla uyumak yaygın bir davranış değildir. Ancak daha fazla uyuyan köpeklerin daha fazla harekete ve egzersize ihtiyaçları olabilir.
Yavruların ise günde 20 saat uyuması normaldir. Köpek yaşlandıkça uyku ihtiyacı artabilir ve günlük uyku süresi 16-18 saate kadar çıkabilir.
Aidi köpeklerin eğitimi önemlidir, çünkü enerjik bir ırktır. Eğitim sürecinde süreklilik, sabır ve tutarlılık önemlidir.
Aidi köpekler eleştiriye veya azarlama gibi olumsuz tepkiler verebilir, bu nedenle eğitim sırasında sabırlı olmak ve motivasyon sağlamak önemlidir.
Aidi köpeklerin yabancılara karşı agresif bir tutum sergilemelerini engellemek ve diğer hayvanlarla uyumlu bir şekilde yaşayabilmelerini sağlamak için erken dönemde sosyalleşme eğitimi almaları önemlidir. 8-10 haftalık köpeklerle sosyalleşme eğitimine başlanması, yabancılara karşı tutumlarının değişmesine yardımcı olabilir.
Aidi köpekler için orta ırklar için hazırlanan köpek mamaları tercih edilmelidir. Ancak Aidi köpeklerin enerjik ve aktif oldukları göz önünde bulundurulmalıdır. Beslenme planı, köpeğin günlük enerji ihtiyacını karşıladığından emin olmalıdır.
Düzenli egzersiz ihtiyaçlarının karşılanmaması kilo problemlerine neden olabilir. Aidi köpeklerin sağlık sorunları genellikle yaygın değildir, bu nedenle mama seçimi daha kolaydır. Köpeğin yaşına uygun mama tercih edilebilir.
Aidi köpekleri beslerken düzenli veteriner kontrolleri yapmak ve sağlıklarını takip etmek önemlidir. Aidi köpeklerin mutlu ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için sevgi, ilgi ve düzenli bakım sağlanmalıdır.
