Sivas Kangalı (Kangal Çoban Köpeği) dünya üzerindeki en iyi çoban köpeği olarak bilinmektedir. İnsanları dışarıdan gelebilecek tehlikelere karşı koruma içgüdüsü ile dolu olan köpekler, zamanla birçok insanın yakın dostu olmayı başarmıştır. Günümüzde evcilleştirme süreci ile insana bağımlı hale gelseler de dost canlısı yapılarını hiçbir zaman kaybetmemişlerdir.
Köpek ve İnsan İlişkisi
Köpekler insanları tehlikelerden korumanın yanında insanlara rehberlik yapmak, av yapan kişilerin yanında avları kovalamak, insanlara bekçilik yapmak gibi vizyonlar edinmişlerdir. Tüm bunlar insan ile köpekleri yakınlaştırmış ve dost kılmıştır. Anadolu insanı da bu dostluktan payını almış ve evinin içinde ya da yakınında köpek beslemeye başlamıştır. Bu sanıldığı gibi yeni bir uygulama değildir. Köpek Anadolu insanının hayatında çok eskilerden beri vardır. Özellikle adından hayranlıkla bahsedilen Sivas Kangalı Anadolu’da çok sevilir.
Sivas Kangalı
Ülkemizin değerleri arasında sayılan Kangal Köpekleri adını Sivas’ın Kangal ilçesinden alırlar. Sivas Kangalları hem çoban köpeği hem bekçi köpekleridirler. Safkan bir ırktır ve safkan kalması için ülkemizce önlemler alınmıştır.
Sivas Kangalının Fiziki Özellikleri
Fiziki özellikleri olarak; ağız ve burun yapısı kısadır. Ancak çeneleri oldukça kuvvetlidir. Dudaklar sarkıktır. Dişler oldukça sivri ve keskindir. Bir Sivas Kangalına bakıldığında ilk görülen ise kulak, göz, ağız etrafının burun üstüne kadar siyah oluşudur. Tüyleri fazla uzamaz ancak sert tüyleri vardır. Tüylerin dip kısımları üst kısımlarına göre daha sıktır. Sivas Kangalının gözleri küçük ve yuvarlaktır. Kahverengine yakın bir göz rengine sahiptir. Bakışlar oldukça canlıdır. Kulaklar ise uçlara doğru üçgen biçimini alır. Ama en uç kısmı yuvarlaktır. Kulaklar, kafaya yapışık ve aşağı doğru sarkıktır. Kafa büyük, göğüs iri, boyun hafif eğiktir. Ön göğüs oldukça kaslı ve güçlüdür. Gövde şekli karedir. Ön vücut kısmı arka vücut kısmına göre daha güçlü ve büyüktür.
Sivas Kangalının Mizacı
Sivas Kangalının önsezileri çok kuvvetlidir. Seri hayvanlardır. Cesur ve zekidirler. Hızlı hareket ederler. Önsezileri kuvvetli olduğu için kötü niyetli insanları tanımakta gecikmezler ve bu insanlar için çok tehlikeli olabilirler. Buna karşın özellikle kadın ve çocuklara karşı sakin davranırlar. Sadık hayvanlardır. Bir görev verildiğinde bu görevi kolaylıkla öğrenebilirler yani eğitilmeleri oldukça kolaydır. Verilen görevi yerine getirmek için çok çaba sarf ederler. Buda görevlerine çok sadık olduklarını gösterir. Bu özellikleri sebebiyle yüzyıllardır ülkemizde çoban köpeği konumunda beslenirler.
Bu durum Sivas Kangalının genetik durumu ile alakalıdır. Sürü koruma psikolojisine sahiptirler. Ancak sürü koruma eğitimi alması gerekir. Bunu da en iyi kendi anne ve babasından öğrenir. Anne ve baba ile birlikte sürüye gider ve sürünün nasıl korunacağını öğrenir. Sivas Kangalının insanları bile şaşırtan bazı üstün özellikleri vardır. Örneğin; dünyada kurtları öldürebilen tek köpek cinsi olarak bilinmesidir. Ayrıca başka bir köpek cinsi ile çiftleşmedikleri görülmüştür. Hatta kendi kardeşlerini bile tanır ve onlar ile çiftleşmezler. Bu özellikleri safkan kalmalarını sağlamıştır.
Sivas Kangalı ve Sahibi Arasındaki İlişki Nasıldır
Sivas Kangalı oldukça zeki bir hayvan türü olduğu için sahibini tanır. Sahibini aşırı benimser. Sahibini dinler. Sahibi ile aşırı bir bağlılık kurar. Çok sadıktır. Sahibini koruma güdüsü ile güdülenmiştir. Aynı zamanda oldukça güçlü bir hayvan olduğu için sevmediği kişilere karşı oldukça tehlikeli olabilir. Tüm bunlar birleştirildiğinde bir Sivas Kangalının yanında sahibi ile şakalaşmak bile çok tehlikeli olabilir. Durumu ciddiye alan ve sahibine zarar geleceğini düşünen Sivas Kangalı saldırganlaşabilir.
Sivas Kangallarının Bedensel Bakımı Nasıldır
Sivas Kangallarının bilinen bir kalıcı hastalığı yoktur. Ancak zaman zaman bazı bakımlar isteyebilir. Özellikle tüyleri çok sık olduğu için tüylerinin taranmasından çok hoşlanır. Bir Sivas Kangalının tüylerini her gün tarayabilirsiniz. Bu durumdan oldukça hoşnut kalacaktır. Ancak tüylerin haftada bir kez taranması, tüylerin düzgün durması ve parlaklığı için yeterli olacaktır.
Sivas Kangalları sert iklimde yaşarlar. Aynı zamanda kuru iklim severler. Çok sıcak ve nemli yerlerde yaşam şartları zorlaşır. Bu nedenle Sivas Kangalı sahiplenecek kişilerin, köpek bakımını üstlenecekleri yerin iklim koşullarını göz önünde bulundurmaları gerekir. Çok nemli ve sıcak yerleri, düşük rakımları tercih etmemeleri gerekir.
Kangallar oldukça iri yapılı köpek türleridir. Evin içinde yaşamaktan hoşlanmazlar. Evler onlara dar gelir. Bu nedenle bahçede, tarlada yani açık alanda bakılmaları gerekir.
Sivas Kangalı Hakkında Özet Bilgiler
Sivas Kangalı’nın;
• Yaşadığı yer Sivas’tır.
• Hızı 50 km’ye kadar ulaşır.
• Dişisinin boyu 72-77 cm aralığındadır.
• Erkeğinin boyu 77-86 cm aralığındadır.
• Dişisinin kilosu 41-54 kg aralığındadır.
• Erkeğinin kilosu 50-66 kg arasındadır.
• Renkleri açık kahverengi, boz, gri, sarımsı kahverengi olabilir.
Sivas Kangalında Görülebilecek Hastalıklar Nelerdir
Sivas kangalı genel itibari ile sağlıklı köpeklerdir. Anca her canlı gibi bazı durumlarda hasta olabilirler. Sivas kangallarının yakalanabileceği hastalıklar ve çözümleri ise şöyledir:
• Gençlik hastalığı: Sivas kangalları arasında genç olanlarda ve genellikle kış aylarında görülen hastalıktır. Çok bulaşıcıdır. Ölümcül olabilir. Korumak için aşı yapılmalıdır. Yapılan aşının 20 gün ara ile tekrar edilmesi gerekir.
• Kanlı ishal: Kangal köpeklerinde kanlı ishal görülebilir. Kanlı ishal hastalığının ilk belirtisi; dışkıda görülen kan lekesidir. Tehlikeli ve bulaşıcıdır. Öldürücü olabilir. Acil tedavi edilmesi gerekmektedir.
• Kuduz: Öncelikle belirtmekte fayda var ki kuduzun tedavisi yoktur. Bu nedenle köpek hasta olmadan önce korumaya alınmalı ve kuduz aşısı yaptırılmalıdır. 3 aylık yavrulara ilk doz yapılmalı ve her yıl tekrar edilmelidir.
Sivas Kangalı ve Aksaray Malaklısı, Türkiye’nin iki farklı bölgesinde yetiştirilen ve koruma altına alınan köpek ırklarıdır. Her iki ırk da büyük, güçlü ve koruyucu köpekler olarak bilinir, ancak bazı farklılıklar vardır. İşte bu iki köpek ırkı hakkında daha fazla bilgi:
