Kirpi bakmak Türkiye'de yasal değildir. Sokakta görüp eve getirilebilecek bir hayvan değildir. Yalnızca doğada yaşaması mümkün olmayan veya ataları evcilleşmiş kirpiler evde bakılabilir. Kirpi bakımı canlılar ev ortamına uygun olmadığından oldukça zordur. Kedi-köpek dışında bir hayvanı tedavi etmeyi bilmeyen veteriner sayısı oldukça fazla olduğundan kirpinin sağlıklı kalmasına ve olası bir acil durumda ulaşılabilecek bir veteriner numarası mutlaka kirpiyi sahiplenmeden önce bulunmalıdır. Veterinerin şehir içinde veya yakında bulunmaması durumunda mutlaka acil yardım kiti hazırlanmalıdır.
Kirpiler kaç yıl yaşar?
Kirpilerin ömrü 3-6 yıl arası değişebilmektedir. Oldukça kısa ömrü olan bu canlılar doğada veya kontrollü ortamda fark etmeksizin kısa ömürlüdürler.
Kirpiler hastalık taşır mı?
Kirpiler viral ve fungal hastalıklara ek olarak mikobakteriyel ve salmonella gibi hastalıkların taşıyıcısı olabilir. Ayrıca HIV hastalarının, kemoterapi görenlerin ve düşük bağışıklığa sahip kişilerin kirpi bakmadan önce doktorlarına danışmaları gerekir.
Kirpi nerede bakılmalıdır?
Kirpilerin bulunduğu ortam 22-29 derece arasında gidip gelmelidir. İdeal sıcaklık 23-26 derece olarak kabul edilmektedir. Yıl boyu kirpinin bu sıcaklıklarda yaşaması gerektiğinden kafes içerisine veya bulunduğu odaya bir termometre yerleştirmek uygun sıcaklıkla kaldığından emin olmak için önemli bir adımdır.
Kirpiler geniş bir kafes içinde rahatça gezip enerjilerini atabilecekleri bir kafeste bakılmalıdır. Büyük cam kafesler, plastik teraryumlar, guinea pig kafesleri onlar için oldukça kullanışlı olacaktır.
Kirpiler çok enerjik ve devamlı hareket halinde canlılar olmalarına rağmen alan kısıtlaması yapıldığında rahatlıkla obez olabilirler. Obeziteyi önlemek amacıyla oldukça geniş bir kafes içerisinde bakılmalı ve kafes dışarısında da uzun saatler gezdirilmelidir.
Kafes seçimi yapılırken kafesin tabanının kirpilerin patilerini sıkıştırabilecekleri veya kendilerini yaralayabilecekleri ızgaraların takılı olmamasına dikkat edilmelidir.
Saklama kabı gibi onlara rahat bir alan sağlayamayacak ancak ucuz olması sebebiyle oldukça tercih edilen kafes türlerinden kesinlikle kaçınılmalıdır.
Kafes içerisinde neler bulunmalıdır, nelerden uzak durulmalıdır?
Kirpiler günde bir veya iki kez doğaları gereği geceleri beslenmelidir. Önlerinden suları ve yemekler eksik edilmemeli, kirpinin kilosuna ve hareket düzeyine bakarak günde bir veya iki kez yenilenmelidir.
Kirpiler ne ile beslenmelidir?
Kirpiler doğal hayatlarında böcekyiyiciler olarak bilinseler de insan gibi çok çeşitli gıdalarla beslenebilirler. Evde bakılan kirpinin düzenli besin kaynağı yüksek proteinli ve düşük yağlı kedi mamaları olmalıdır. Mamanın içeriğinde olabildiğince az kimyasal gıda bulunmalıdır ki kirpinin ömrü mamalarda kullanılan çeşitli kimyasallar sebebiyle kısalmasın.
Kirpilere yalnızca kedi maması yedirmek kirpiler için doğru bir beslenme şekli olmayacaktır. Doğada çok çeşitli bir beslenme düzenine sahip olan bu canlıların diyetlerinde besin çeşitliliğini yüksek tutmak aynı açıda önemlidir.
Kirpilerde Ek Gıda
Kirpiler böcek, kırmızı et, meyve, sebze de yiyebilirler. Kirpilerde ek gıda ve beslenme hakkında ek başlık açılıp detaylı anlatım yapılacaktır. Kısaca kirpilere verilebilecek besinler şunlardır:
Yeni bir kirpi sahiplenildiğinde en önemli noktalardan biri hasta olup olmadıklarını kontrol etmektir. Hasta olup olmadıklarını anlamak için birkaç gün detaylı bir gözlem yapmak gerekebilir.
Kirpiler çok titiz canlılar olduğundan düzenli olarak yıkanma ihtiyacı duymazlar. Kirpiler yıkanacağı zaman bebek veya kedi şampuanı, biraz su ve diş fırçası ile yıkanabilirler.
Kirpiler nasıl yıkanmalıdır?
Kirpiyi yıkamadan önce yıkanacağı kabın içerisine yalnızca zemini kaplayacak şekilde su doldurulmalıdır. Kirpi şampuanlandıktan sonra üzerinde şampuan kalmayana kadar yıkanmalıdır. Tamamen temizlendiğinden emin olduktan sonra bir havlu ile kurulanmalı, kurutma makinesi kullanılmamalıdır.
Kirpi nasıl tutulmalıdır?
Kirpiye özellikle ilk zamanlarında oldukça yavaş ve sakin yaklaşılmalıdır. İlk zamanlarda kirpiyi ele alıştırmak sonraki süreçte size karşı tutumunu olumlu yönde değiştirecektir.
Kirpiye yavaş ve sakince yaklaşılarak alttan gerekirse kafes altlığından da bir parça alarak yavaşça kaldırılmalıdır. İlk seferlerde dikenlerden dolayı yaralanmalara sebep olmamak adına eldiven kullanılabilir. Kirpi sakinleşip dikenlerini yatırdığında dikenlerinde de sevilebilir. Kirpiler karınlarını sevdirmekten de hoşlanırlar.
Kirpiler kaç yıl yaşar?
Kirpilerin ömrü 3-6 yıl arası değişebilmektedir. Oldukça kısa ömrü olan bu canlılar doğada veya kontrollü ortamda fark etmeksizin kısa ömürlüdürler.
Kirpiler hastalık taşır mı?
Kirpiler viral ve fungal hastalıklara ek olarak mikobakteriyel ve salmonella gibi hastalıkların taşıyıcısı olabilir. Ayrıca HIV hastalarının, kemoterapi görenlerin ve düşük bağışıklığa sahip kişilerin kirpi bakmadan önce doktorlarına danışmaları gerekir.
Kirpi nerede bakılmalıdır?
Kirpiler geniş bir kafes içinde rahatça gezip enerjilerini atabilecekleri bir kafeste bakılmalıdır. Büyük cam kafesler, plastik teraryumlar, guinea pig kafesleri onlar için oldukça kullanışlı olacaktır.
Kirpiler çok enerjik ve devamlı hareket halinde canlılar olmalarına rağmen alan kısıtlaması yapıldığında rahatlıkla obez olabilirler. Obeziteyi önlemek amacıyla oldukça geniş bir kafes içerisinde bakılmalı ve kafes dışarısında da uzun saatler gezdirilmelidir.
Kafes seçimi yapılırken kafesin tabanının kirpilerin patilerini sıkıştırabilecekleri veya kendilerini yaralayabilecekleri ızgaraların takılı olmamasına dikkat edilmelidir.
Saklama kabı gibi onlara rahat bir alan sağlayamayacak ancak ucuz olması sebebiyle oldukça tercih edilen kafes türlerinden kesinlikle kaçınılmalıdır.
Kafes içerisinde neler bulunmalıdır, nelerden uzak durulmalıdır?
- Kafes içerisinde kirpinin rahatça dökemeyeceği ve rahatça yiyebileceği yükseklikte mama kabı bulundurulmalıdır.
- Su için su kabı yerine kemirgenler için kullanılan suluk kullanılması daha kullanışlı olacaktır.
- Kirpilerin daha önce enerjik ve devamlı dolaşan canlılar olduğundan bahsetmiştik. Bu enerjiyi evin içinde de rahatça atabilmeleri için çarka ihtiyaç duyacaklardır. Çark seçimi yapılırken çarkın delikli olmamasına ve kirpinin boyutundan daha büyük olduğundan emin olunmalıdır. Hamsterler için üretilmiş olan çarklar yerine Chinchillalar için üretilmiş çarkların kullanılması kirpiniz açısından daha kullanışlı olacaktır.
- Kirpiler aynı zamanda oldukça ürkek hayvanlardır. Onları korkutan bir durumda saklanma ihtiyacı hissedebilirler bu sebeple kafeslerinin içerisinde üst ve yan yüzeyleri kapalı yalnızca giriş için kirpinin geçebileceği boyutta bir kutunun (ayakkabı kutusu, tahta kutular, pvc boru vs.) kafeste bulunması oldukça önemlidir.
- Kirpiler çok oyuncudur ve kafeslerinde oyalanacakları oyuncaklarının olması onları mutlu edecektir. Tuvalet kağıdı ruloları, sert plastikten yapılmış toplar onlar için ideal oyuncaklar olacaktır.
- Kafes altlığı seçimi yaparken doğru altlığı seçmek oldukça önemlidir. Genellikle tavşanlar ve kemirgenler için kullanılan çam ve sedir ağacı talaşları kirpiler üzerinde oldukça zararlıdır ve uzun süreli kullanımda solunum sistemlerinde zedelenmeye yol açar. Kirpiler için kullanması ve bulunması en ucuz altlık kağıttır. Kağıdı küçük parçalara ayırarak ideal bir altlık yapabilirsiniz.
Kirpiler günde bir veya iki kez doğaları gereği geceleri beslenmelidir. Önlerinden suları ve yemekler eksik edilmemeli, kirpinin kilosuna ve hareket düzeyine bakarak günde bir veya iki kez yenilenmelidir.
Kirpiler ne ile beslenmelidir?
Kirpiler doğal hayatlarında böcekyiyiciler olarak bilinseler de insan gibi çok çeşitli gıdalarla beslenebilirler. Evde bakılan kirpinin düzenli besin kaynağı yüksek proteinli ve düşük yağlı kedi mamaları olmalıdır. Mamanın içeriğinde olabildiğince az kimyasal gıda bulunmalıdır ki kirpinin ömrü mamalarda kullanılan çeşitli kimyasallar sebebiyle kısalmasın.
Kirpilere yalnızca kedi maması yedirmek kirpiler için doğru bir beslenme şekli olmayacaktır. Doğada çok çeşitli bir beslenme düzenine sahip olan bu canlıların diyetlerinde besin çeşitliliğini yüksek tutmak aynı açıda önemlidir.
Kirpilerde Ek Gıda
Kirpiler böcek, kırmızı et, meyve, sebze de yiyebilirler. Kirpilerde ek gıda ve beslenme hakkında ek başlık açılıp detaylı anlatım yapılacaktır. Kısaca kirpilere verilebilecek besinler şunlardır:
- Kuzu eti
- Ciğer
- Yumurta
- Brokoli
- Fasulye
- Un kurdu
- Böğürtlen
- Çekirge
- Tavuk
- Kabak
- Sığır eti
- Balmumu solucanı
- Süt
- Kurutulmuş meyveler
- Kuruyemişler (kaju, çekirdek...)
- Cips
- Avakado
- Kuru üzüm, üzüm
- Ekmek
- Soğan
- Bal
- Kereviz
- Çiğ havuç
Yeni bir kirpi sahiplenildiğinde en önemli noktalardan biri hasta olup olmadıklarını kontrol etmektir. Hasta olup olmadıklarını anlamak için birkaç gün detaylı bir gözlem yapmak gerekebilir.
- Kulakların yırtılmış görünmesi
- Yeşil renkli kaka
- Hâlsizlik ve olaylara karşı geç tepki verme
- Diken kaybı (Diken dökümü süreci hariç)
- İştahsızlık
- Ciltte oluşmuş kırmızı lekeler ve sürekli kaşıntı
- Cilt üzerinde oluşan topaklanmalar
- Şişmiş ve sulu göz
- Denge kaybı, yürürken bacaklarda titreme hâli
Kirpiler çok titiz canlılar olduğundan düzenli olarak yıkanma ihtiyacı duymazlar. Kirpiler yıkanacağı zaman bebek veya kedi şampuanı, biraz su ve diş fırçası ile yıkanabilirler.
Kirpiler nasıl yıkanmalıdır?
Kirpiyi yıkamadan önce yıkanacağı kabın içerisine yalnızca zemini kaplayacak şekilde su doldurulmalıdır. Kirpi şampuanlandıktan sonra üzerinde şampuan kalmayana kadar yıkanmalıdır. Tamamen temizlendiğinden emin olduktan sonra bir havlu ile kurulanmalı, kurutma makinesi kullanılmamalıdır.
Kirpi nasıl tutulmalıdır?
Kirpiye özellikle ilk zamanlarında oldukça yavaş ve sakin yaklaşılmalıdır. İlk zamanlarda kirpiyi ele alıştırmak sonraki süreçte size karşı tutumunu olumlu yönde değiştirecektir.
Kirpiye yavaş ve sakince yaklaşılarak alttan gerekirse kafes altlığından da bir parça alarak yavaşça kaldırılmalıdır. İlk seferlerde dikenlerden dolayı yaralanmalara sebep olmamak adına eldiven kullanılabilir. Kirpi sakinleşip dikenlerini yatırdığında dikenlerinde de sevilebilir. Kirpiler karınlarını sevdirmekten de hoşlanırlar.
Moderatör tarafında düzenlendi: