Merhaba,
Öncelikle şunu söylemek istiyorum, kaplumbağa bence evde beslemeye çokda uygun bir canlı değil. Bunun en büyük sebebi ulaştığı boyut tabiki. Yavru olup olmamasına değil, maksimum ulaştığı boyuta bakmak mantıklı oluyor. Kırmızı yanaklı su kaplumbağasında ise bu, kabuk boyu 30 cm oluyor. Yani bu şekilde yavru kalmayacağının, büyüyeceğinin ve büyüdükçe ihtiyaçlarının da artacağının bilincinde olup almanız lazım(dı).
Sorularınıza ise, elimden geldiğince cevap vermeye çalışacağım,
1. Bahsettiğiniz akvaryum 10 litrelik. Zaten akvaryum almanız şart, yani o canlı başka yerde yaşayamaz. Ama şu anda bulabileceğiniz en küçük kaplumbağayı düşünüyorum, yine yetersiz kalır. Şu anda min 60-70 litrelik bir akvaryum arayışına girin. Daha uzun kullanmak ve daha iyi bakmak istiyorsanız 100 litrenin aşağısını almayın. (bu arada yetişkin denebilecek bir kaplumbağa için akvaryum ölçüsü erkeğe min 300, dişiye min 400 litredir)
2. Eklemeniz gereken zorunlu başka birşey yok. Belki büyükçe bir kaya veya mangrov kökü sayılabilir. Kabuklarını sürtmek için bu tarz sert malzemeler iyi oluyor. Ama daha çok geniş alan bırakın, akvaryuma oranla büyük olacak şekilde dediğim bu malzemelerden birini temin edip arka taraflara yerleştirebilirsiniz.
Bir de unutmadan, ince kum kullanın. Genel olarak bu tarz canlıların sindirimine yardımcı olur kum. Siz de tabanı silis kum ile kapayın. İyi bir filtrasyon sistemi olursa temizlik konusunda problem olmaz ince kum, genelde öyle bir yanılgı var.
3. Eğer bu canlının sorumluluğunu aldıysanız almanız gereken ekipmanlar uvb, filtre, kuru alan için ısıtıcı ve su için ısıtıcı. Uvb ve filtre oldukça önemli. Onlarda ucuza kaçmayın. Zaten en pahalı olanlar bunlar. Kuru alan için ısıtıcı lamba zaten çok pahalı tutmaz yanılmıyorsam. Su ısıtıcısında ise, belki kaplumbağa alışverişinizde sona bırakabilirsiniz. Bu yaz aylarında olmamızdan kaynaklı, bir süre ısıtıcı kullanmadan beslenebilir. Ama çok uzun süre algılamayın bunu. Kaplumbağalar kış uykusuna yatan canlılardır. Yavrular için bu tehlikeli bir durum. Eğer suyu soğuk olursa yavru kaplumbağa kış uykusuna yatıp ölüm olma ihtimali olabilir.
4. Yazın kaplumbağalar daha hareketli olabiliyor. Yani daha fazla enerji, daha sık öğün demek bu. Şu sıralar günde iki öğün yem verin. Havalar soğuyunca ise günde bir öğün yeterli olur. Kaplumbağalar için üretilmiş yemler dışında birşeyler kullanın tabiki
Evcil hayvanların genelinde bu önemli bir konu. Üretilmiş paketli yemler hazır gıdalara benziyor. Onun dışındaki alternatifleri kullanmadan çok sağlıklı bir diyet uygulamamış oluyorsunuz.
5. Yem olarak balıkta da kaplumbağada da yem konusunda kaliteli birkaç marka var. Kuru yem olarak onları alın. Hikari, ocean nutrition, new life spectrum, jbl, tetra, sera, dajana, tropical, dennerle, omega one bu markalar iyidir. Yemin markası=canlının sağlığı demek. Bu yüzden yem konusunda da ucuza yönelmeyin. Rotifish, ahm veya markasız yemler gibi kaliteli olmayan veya orta kalitenin üstüne çıkmamış balık yemi markalarını tercih etmenizi önermem ben. Yukarıda yazdığım markaların kaplumbağa yemi olanlardan üç dört çeşit kuru yem alın ve dönüşümlü kullanın. Genel kanı kaplumbağanın başı kadar vermeniz dır. Aldığınız yemlerin üzerinde miktar yazar yine ama onlar birşey yazılı olsun diye yazar genelde. Yine de dikkate alırsınız.
Yem dışında da besinler verin. Kaplumbağa yavruyken daha çok etçil ağırlıklı beslenir, bitkisel besinlere yanaşmaz. Büyüdükçe bu tam tersi haline gelecektir. Ona göre diyetini ayarlamanız lazım. Genel olarak kaplumbağanın diyetinde kuru yem dışında canlı yem, sebze, meyve, kurutulmuş canlılar (karides, gammarus vb.) verilir.
Canlı yem olarak küçük olduğunu göz önünde bulundurursak beyaz kurt, kan kurdu ve grindal kurdu yiyebilir diye tahmin diyorum. Boyut olarak büyüdükçe un kurdu kullanabilirsiniz. Kaynaklarda çekirge, canlı tatlı su balığı ve karidesi de geçiyor. Kaplumbağa bunları yemez değil, yer ama temin etmesi zor olur. Taze olacak şekilde alabalık tarzında tatlı su balıkları da olabilir, ama yine de canlı yemden tamamen kopmayın. Ve kesinlikle kırmızı et olsun tavuk, hindi eti tarzı besinler olsun tatlı su balığı dışında et vermeyin.
Sebze olarak kalsiyum oranı yüksek sebzeleri tercih edin. Havuç, marul, tatlı patates, kıvırcık, radikal yaprakları, su teresi verilebilir bitkisel besin olarak. Bunlara ek olarak eledoa, nilüfer, su mercimeği tarzında su bitkileri de verebilirsiniz. Bunlardan daha az olacak şekilde karpuz, muz, üzüm, elma, böğürtlen verebilirsiniz sebze olarak. Yalnız, kalsiyum emilimini azalttığı için bazı besinleri vermeyin. Bunlar ıspanak, pazı, maydanoz, lahana, mantar, brokoli, fasulye, bezelye, bakla ve turunçgiller diye geçiyor.
Kurutulmuş karides veya gammarus da çok sevdikleri besinler. Protein oranı yüksek olduğu için sık vermeniz tehlikeli tabi.
Bir şey daha var, kalsiyum alması için. O da yumruta beyazı tabiki. İyice haşlanmış yumurta beyazını uygun ölçüde verebilirsiniz, faydası dokunacaktır.
Bu konuda çok bilgim yok, kuru yem dışındaki besinleri haftada ne kadar verilmesi konusunu kendiniz araştırın. Haftada üç dört kere ibaresine rastlanmıştım ben, her güne de. Bu yüzden kendiniz araştırıp sonuçların ortalamasını alın. Çoğu kaynakta haftada üç dört kere diyorsa onu kabul edin. Ve bitkisel besinleri küçükken yetmeyeceği için, bu üç dört kereyi daha çok canlı yem ve kurutulmuş canlılar ile doldurun.
6. Filtre takmanız zorunlu zaten. Kaplumbağalar hızlı ve çok kirleten canlılar, büyüdükçe de bu artacaktır. Yani iyi bir dış filtreye veya sump sistemine ihtiyacınız var. Onun dışında haftalık su değişimi ve dip çekimi yapabilirsiniz. %30-50 arasında.
7. Taş kullanacaksanız ya yuvarlak hatlı dere taşı kullanın yada gri, düz ve sindi kenarlı olan taşlardan kullanın. Kuru alanı yapmak için,
Taşları akvaryum silikonlu ile birbirlerine yapıştırıp genişçe bir kuru alan platformu+suya inen rampayı yapabilirsiniz. Çıkıntıları doldurmak için ise silis kum serpebilirsiniz.
Strafor alıp uygun boyutta kesip bunu akvaryuma silikon ile yapıştırabilirsiniz. Bunun üstünü ufak taş veya iri çakıllar ile kamufle edebilirsiniz.
Cam veya pleksi ile aynı platformu yapabilirsiniz. Ama bu malzemeler suda batacağı için akvaryuma monte etmenize gerek kalmaz.
Hazır kuru alanlardan temin edebilirsiniz.
Akvaryumu hazır almak yerine istediğiniz ölçülerde yaptırıp ek olarak bir tarafı olmayan ufak bir akvaryum daha yaptırabilirsiniz. Bu ufak akvaryumu büyük olanın üstüne yerleştirip bir de çıkıntılı rampa indirebilirsiniz.
Benim aklıma gelen yöntemler bunlar şu anda.
Bu arada yönetime bir sorum olacak. Youtube de kaplumbağanın sorumluluğunu anlatmış güzel bir kanal biliyorum. Onun ismini vermem kuralları bozar mı?