Tavşanlar yapı itibarıyla, narin bünyelerinden beklenmeyen, oldukça güçlü bir yapıya sahiplerdir. Ancak, tıpkı insanlarda olduğu gibi beslenme ve bakım konusunda yapılan hatalar sebebiyle hastalanma ihtimali oldukça yüksektir. Tavşan hastalıkları ve tedavisi hakkında sizlere kısa ve öz bilgileri aşağıda maddeler hâlinde getirmeye çalıştık. Tavşan hastalıkları ve tedavisi yöntemlerine yönelik yazmış olduğumuz yazımızda ekstra olarak ilave etmek istediğiniz bir yorum var ise alt kısımda yorum olarak belirtebilirsiniz.
Tavşan Hastalıkları
Kulak uyuzu, ishal, tüy topu, mide tıkanması, ısı çarpması, diş rahatsızlıkları, solunum yolu hastalıkları, apse, genital enfeksiyonlar, sindirim hastalıkları, deri hastalıkları, göz hastalıkları, tümör ve kanser, tavşanlarda en sık görülen hastalıklardandır. Ayrıca bazı kalıtsal olan, beyinde normalden fazla su birikmesi (hidrosefali) Göz tansiyonu (glokom), yavrularda göz içi sıvısının artması ile göz bebeğinin aşırı büyümesi (buphthalmos), dişlerin kapanmasında yaşanan sorunlar (maloklüzyon) gibi rahatsızlıklara bağlı olarak, bacaklarda yaşanan yapısal sıkıntılar ve A vitamini deposunda ciddi eksiklikler görülmesi, olası problemler arasında yer alır.
Tavşanlarda en sık görülen rahatsızlıkları dört ana başlıkta incelememiz mümkün:
Bakteriyel Hastalıklar
Tüm canlıların olduğu gibi, tavşanlarında en büyük hastalık sorunlarından birisi stres! Stresin tavşanlar üzerinde nasıl etkiler oluşturduğunu dört ana başlıkla sizlere sunmaktayız.
Pastörellozis Hastalığı
Semptomlar: Çoğunlukla genç tavşanlarda strese bağlı olarak görülür. Kulak ve diş yangıları ile belirti verir. Antibiyotik kullanımı 10-14 gün devam etmelidir
Tedavisi: Kesin tanı konulması için ELİZA Antikor testinin yapılması gerekir. Steroidli pomadların kullanılması sonuç vermeyeceğinden, tetrasiklinli ve kloramfenikollü pomadların uygulanması en doğru tedavi yöntemi olacaktır.
Stafilokok Enfeksiyonu
Semptomlar: Tavşanlarda solunum sistemini ve deriyi etkileyen bir rahatsızlıktır. Özellikle genç tavşanlar bu hastalığa karşı oldukça duyarlıdır. Yavru tavşanlarda konjuktivitis ve septisemi oluşturma riski taşıdığından, buna bağlı olarak gelişen genital enfeksiyonlar da dikkate alınmalıdır. Özellikle Ankara tavşanlarında görülen bir hastalık olarak karşımıza çıkar.
Tedavisi: Stafilakok akut veya kronik bir seyir gösterebilir. Antibiyotiklere karşı duyarlılık olduğundan; geniş spektrumlu antibiyotiğin düzenli kullanımı ile tavşanınız iyileşecektir.
Tyzzer’s Hastalığı
Semptomlar: Çok şiddetli ishal ile kendini gösteren ölümcül bir hastalıktır. Hastalanan tavşanlar 12-48 saat içinde ölebilir.
Tedavisi: Şiddetli ishalin önüne geçilemezse, öldürücü bir hastalıktır. Tavşanlarınızda şiddetli bir ishal ile karşılaşmanız veya herhangi bir hastalıkla karşılaşmanız durumunda direkt olarak ilk yapmanız gereken şey veteriner hekiminize muayene ettirmektir.
Treponematozis Hastalığı
Semptomlar: En bilinen venereal hastalıklardan biridir. Özellikle genital bölgede görülür, göz, göz kapakları, burun ve dudaklarda kabuklanma ile kendini gösterir. Cinsel yolla bulaşır. Yeni doğan yavrularda ise ölüme sebep olur.
Tedavisi: Sağaltımı iki ayrı şekilde gerçekleştirmek mümkündür. Birincisi; Benzanthine Penicilin, toplam 3 hafta boyunca haftada bir kez olmak üzere deri altına uygulanır. İkincisi ise; 3-5 gün süresince kas içi yoluyla uygulanan Penicillindir. İkinci yöntemde, günde bir kez yapılan uygulama yeterlidir.
Tavşan dostunuz hiçbir şey yemiyor, göründüğünden çok fazla şişko duruyorsa bu semptomlar kesinlikle aşağıdaki hastalıkların belirtisidir. Myxomatosis ve Viral Hemorajik başlıkları altında bulunan detaylı semptomlar ve tedavi yöntemleri tavşanlarınızın daha iyi hissetmelerine neden olacaktır. Eğer durumunun çok daha kötüye gittiğini düşünüyorsanız yapmanız gereken ilk şey hemen veteriner hekiminize danışmak olacaktır.
Myxomatosis
Semptomlar: Genel bir iştahsızlık ile baş gösterir. Vücut ısısı normalin üstüne çıkar. Göz ve burun altı, yüz ve deri altı ödemler en bilinen belirtileridir.
Tedavisi: Yabani tavşanlardan elde edilen aşılar kullanılır. Kimi zaman labarotuvar tavşanlarından da yararlanılır.
Semptomlar: Solunum güçlüğü ile birlikte seyreden belirtiler; yüzde ve burunda kanama, taşikardi ve inleme ile birlikte devam eder.
Tedavisi: Formalinli inaktive aşılar yapılır.
Fungal Hastalıklar
Tavşanlarda en belirgin olmayan ama bir o kadar da tehlikeli olan Fungal Hastalıklar Trikofiti ve Enteritis ana başlıkları olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu hastalık çeşitlerine özellikle dikkat etmeliyiz.
Trikofiti
Semptomlar: Tavşanın derisi kalınlaşır, tüyler dökülmeye başlar. Kafa, kulak ve ayaklarda şiddetli kaşıntı ve tüy dökülmesi görülür.
Tedavisi: Lezyonlu bölgelere 1 chlorhexidine ile 10 su ölçüsünde hazırlanan pomadlar kullanılarak temizlenir.
Enteritis
Semptomlar: Bağırsak mukozası ağrısı ile gelişen bir hastalıktır. Özellikle lifli yiyecek azlığı sebebiyle görülür. İshal ve iştahsızlık ile kendini gösterir. Enterit, mukozada ciddi deformasyon oluşturup mideden anüse kadar devam eden ve bağırsakları kapsayan sindirim bölgesini tehdit eder. Tüylerde sertleşme ve dikleşme, kanlı balgam ile birlikte semptom verir.
Tedavisi: Enterotoksemiye sebep olan gastrointestinal sistemdeki patojen bakterilerinin toksinleri, hastalığı ölümcül hale getirir.
Paraziter Hastalıklar
Tavşanlar hiçbir zaman sebepsiz yere kendisini çok fazla kaşımazlar, bu nadir görünen bir gerçekliktir. Uzun süre kendilerini kaşıyorlar ve derilerine zarar verdiğini düşünüyorsanız, mutlaka aşağıdaki semptomların tedavi yöntemlerini uygulamanız gerekmektedir. Kulak uyuzu ve Cheyletiella olarak sınıflandırılan bu hastalıklar tavşanınızın veya tavşanlarınızın hayatına mâl olabilir.
Kulak Uyuzu
Semptomlar: Parazitlerin tedavisi diğer grup hastalıklarına göre nispeten daha kolay sayılabilir. Kulak uyuzu kulaklardaki kaşıntı ile kendini gösterir. Kulak uyuzu olarak adlandırılan bu hastalık kahverengi kabuk şeklinde görüntü verir.
Tedavisi: Düzenli olarak iki ayda bir yapılacak olan parazit aşıları bu en yakın dostunuzu iç ve dış parazitlerden koruyacaktır. Ayrıca uyuz olan bölgeye; gliserin, kresıl, iyotlu yağ uygulanırsa, deri ve kulak uyuzu tedavisinde büyük yarar sağlar. Bakımda hijyenik faktörler çok önemlidir. Tavşanların altlıklarının sık sık değiştirilmesi ile bu yaygın hastalığın önüne geçilebilir.
Cheyletiella
Semptomlar: Halk arasında bilinen adıyla ‘deri uyuzu’, boyun, bacak ve sırtta görülen şiddetli kaşıntılarla başlar ve sonrasında tüylerin dökülmesi ile devam eder. Bu kıl kaybı o denli yoğun bir şekilde gerçekleşir ki; kellik oluşuma sebebiyet verir.
Tedavisi: Veteriner Hekimin vereceği solüsyonları uyguladığınızda geçecektir. Bu noktada önemli olan solüsyonları düzenli bir şekilde uygulamaktır.
Tavsiye Bağlantı: Tavşanların Bilinmeyen Özellikleri ve Türleri
Diğer Tavşan Hastalıkları
İSHAL rahatsızlığında verilen besinlere çok dikkat edilmelidir. İshal genellikle yavru tavşanlarda görülür. Yavru tavşanlara yaş sebze ve meyveler verilmemelidir. Yavru tavşan beslenmesine çok fazla dikkat etmeliyiz, olabildiğince doğal gıdalar tüketmesine özen göstermeliyiz, aksi hâlde yetişkinliğini görmeden yaşamını kaybettiğini görmüş oluruz.
TÜY TOPU & MİDE TIKANMASI ise tavşanın yanlış beslenmesinden kaynaklanan bir rahatsızlıktır. Eğer az lif içeren besinler veriliyor, normalden fazla aşırı miktarda karbonhidrat tüketiyorlarsa bu sorunla karşılaşılması mümkündür. Bu arada doğru bilinen bir yanlışı düzeltelim: Tavşanlara verilen havuç yararlı değil zararlıdır. Havucun içindeki şeker hastalanmalarına sebep olur. Tavşanınız havucu çok seviyorsa; İki ila üç günde bir, küçük bir havucun yarısını verebilirsiniz.
ISI ÇARPMASI, bulundukları ortama ve ısıya karşı son derece duyarlı olan tavşanlarda sıkıntı yaratır. Ani ısı değişiklikleri bünyelerini olumsuz yönde etkiler. Solunum güçlüğü yaşarlar. Bu durumla karşılaştığınız an acil olarak Veteriner Hekime götürmek gerekir. İlk müdahale olarak ıslak havluya sarmak ve serin bir ortamda tutmak önemlidir.
DİŞ HASTALIKLARI; Tavşanların sürekli uzayan dişlerinden ötürü, özellikle ön dişlerinde kemirmeden dolayı meydana gelen aşınma ile ortaya çıkar. Tavşanların en karakteristik özelliklerinin kemirmek olduğu düşünüldüğünde, dişlerin dudak ve damağa baskı yapmaması için diş sağlığının kontrolü önemlidir.
İshal ya da devam eden kabızlık, solunum güçlüğü, göz ve burun akıntısı, hareketsiz olması, öksürük, aksırma, yemek yemede isteksizlik, sürekli kaşıntı, sıkça tüy dökülmesi vb. gibi her durumda ilk yapılması gereken işlem veteriner kliniğine giderek muayene ettirmektir.
Eğer bu sevimli canlıların bakımına dikkat ederseniz uzun yıllar boyunca size arkadaşlık edeceklerdir.
