Cennet papağanları, evde beslenen en popüler papağan türlerinden biridir ve güzel renkleri ve sosyal doğası ile bilinirler. Ancak, her ne kadar bakımı kolay olsa da, bazı sağlık sorunlarına yatkın olabilirler ve bu nedenle sahipleri tarafından yakından izlenmelidirler.
Hayvanlar insanlara oranla doğanın zorluklarına karşı daha donanımlı yaratılan, hastalıklara karşı daha çok dirayet gösteren canlılardır. Öyle ki çoğu hayvan sadece hastalığının son evrelerinde belirti gösterir. Avcı hayvanlar genellikle avlarını sürünün veya koloninin en zayıf ve hasta olanları arasından seçer. Bu doğal dengenin bir kanunudur. Bu sebeple hayvanlar hasta olduklarını çevrelerine belli etmemek için güçlü durmaya çalışır. Ağrı eşikleri yüksektir ve hemen belirti göstermez.
Cennet papağanı da ağrı eşiği yüksek, av olmama iç güdüsü ile hastalığını son ana kadar belli etmeyen hayvanlar arasındadır. Bir cennet papağanı hastalık ve tedavisi için hastalığın teşhis edilmesi, bunun için de papağanın çok iyi gözlemlenmesi gerekir.
Cennet Papağanı Beslenme Problemleri
Papağalar organları çok ama çok küçük olan canlılardır ve insanların organlarının etkilenmesi yıllar sürebilirken papağanların yedikleri besinlerden organları hemen etkilenebilir. Cennet papağanının hastalanmasına sebep olan besin genellikle bitki tohumlarıdır. Bitki tohumları fazla yağ oranından dolayı çok lezzetlidir. Yemesi gerekenden fazla tohum yiyen bir cennet papağanı kısa süre içerisinde karaciğerde ve farklı organlarda yağlanmalar, obezite ile karşılaşabilir.
Ayrıca sadece tohum ile beslenen papağanlar dengeli beslenemez. Bunun sonucu olarak kalsiyum eksikliği, vitamin eksikliği gibi rahatsızlıklar görülebilir. Tedavisi için cennet papağanı mutlaka bir veterinere kontrol ettirilmeli hastalığı teşhis edilmeli ve veterinerin önerileri doğrultusunda hareket edilmelidir.
Psittacine Gaga ve Tüy Hastalığı
Cennet papağanları Psittacine gaga ve tüy hastalığına en çok yakalanan papağan türüdür. Psittacine gaga ve tüy hastalığı viral bir hastalıktır. Çoğu viral hastalık gibi bulaşıcıdır ve ilaç ile tedavisi yoktur. Bu hastalığa yakalanmaması için cennet papağanına aşı yapılması gerekir.
Psittacine gaga ve tüy hastalığı, cennet papağanının direkt olarak bağışıklık sistemine saldırır ve çökertir. Bağışıklık sisteminin güçsüzleşmesi ile tüylerde karışıklık, cansızlık veya dökülmeler görülür. Gaga olması gerektiği gibi değildir, üst veya alt gagada şekil bozuklukları, kırılmalar ve yıpranmalar görülebilir. İştahsızlık, halsizlik, isteksizlik, ishal, tüylerde ve gagada deformasyon bu hastalığın en çok görülen belirtileridir.
Hastalığın tedavisi için bağışıklık sistemini güçlendiren ilaçlar ve virüsler için geliştirilen ilaçlar kullanılabilir. Mutlaka veteriner kontrolünde tedavi ettirilmelidir.
Kronik Yumurta Yumurtlama
Yumurtlama hastalığı aslında sık yumurtlamadan kaynaklı gelişen kalsiyum eksikliğine dayanır. Sık sık yumurtlayan ve dışardan herhangi bir kalsiyum takviyesi almayan cennet papağanları bir süre sonra hastalanır. Çünkü kalsiyum tüm canlılar için hayati bir vitamindir.
Kalsiyum seviyesi çok düştüğünde cennet papağanlarında hipokalsemi görülür. Hipokalsemi, yumurta kanalının bağlanması yani tıkanmasıdır. Hipokalsemi olan papağan, güçsüzlükten yumurtayı dışarı itemez ve yumurta içerde kalır. Sık yumurtlama hastalığı direkt olarak bir hastalık değil, dolaylı yoldan bir hastalık olduğu için tedavisi için ilaç kullanılmaz. Cennet papağanının daha az yumurtlaması için bazı önlemler alınabilir. Örneğin kuluçka döneminde yumurtaya dokunmamak, kuluçka döneminin uzun sürmesini sağlamak gibi.
Normalde bir cennet papağanının kuluçka süresi 21 gündür. 21 gün kuluçkada durmak cennet papağanının kaybettiği kalsiyumu tekrar kazanmasına yardımcı olur. Ayrıca yumurtlama döneminde veteriner tavsiyesi ile kalsiyum takviyesi de yapabilirsiniz. Bu konuda mutlaka bir veterinere danışmalı, verilecek kalsiyum miktarının dışına çıkmamalısınız. Çünkü kalsiyum eksikliği cennet papağanını hasta edebildiği gibi kalsiyum fazlalığı da hastalığa yol açabilir.
Solunum Yolu Hastalığı
Cennet papağanlarında solunum yolu rahatsızlıkları için en önemli konu erken teşhistir. Çok küçük organlara sahip papağanların akciğeri de çok küçüktür ve bir bakterinin tüm akciğeri kaplaması uzun sürmez. Ufak bir belirti gözlemlendiğinde bile görmezden gelinmemeli, muayene ve kontrolleri yaptırılmalıdır.
Cennet papağanlarında en bilinen solunum yolu hastalıkları aspergilloz, zatürre, papağan ateşi ve psitakozdur. Diğer tüm bakteriyel enfeksiyonlar da solunum yolunu etkileyebilir.
Aspergilloz bir mantar enfeksiyonudur. Yiyecekler veya farklı yollarla bulaşır ve kısa zaman içerisinde yayılır. Bu hastalığı teşhis edebilmek ve erken tedavi uygulamak çok önemlidir. Tedavi edilmezse ölümcüldür.
Zatürre diğer canlılarda olduğu gibi cennet papağanları için de çok tehlikeli bir hastalıktır. Tüylerde dökülme, cansızlık, karışıklık gözlemlenebilir. İştahta azalma veya tamamen iştahsızlık en önemli belirtidir. Erken teşhis edildiğinde tedavi edilme ihtimali daha yüksektir.
Cennet Papağanlarında Poxvirüs
Poxvirüs çiçek hastalığına sebep olan virüs ile aynı aileye aittir ve ölümcül sonuçlara yol açabilir. Bu virüs genellikle sinekler aracılığı ile taşınır. Bir sinek poxvirüs olan bir yere dokunursa ve vücudunun bir yerinde virüs kalırsa, o sineği bir papağan yediğinde poxvirüse yakalanır. Aynı şekilde papağandan papağana da bulaşabilir.
Poxvirüs 3 şekilde hastalığa sebep olur. Septisemik Poxvirüs, Difteroid Poxvirüs ve Kutanöz Poxvirüs. Septisemik Poxvirüs, bu hastalığın en ölümcül olan şeklidir. Hiçbir şey yememe, tüylerde aşırı şekilde kabarma ve halsizlik ile kendini gösterir. Cildin bir kısmında mavileşme görülür. Difteroid Poxvirüs, gözlerde akıntı ve şişlik ile kendini gösterir. Ağız içerisinde yaralar, solunum yolunda iltihaplanmalar görülebilir. Erken teşhis edildiğinde antibiyotik tedavisi ile olumlu sonuçlar alınabilir.
Tavsiye Bağlantı: Cennet Papağanı Özellikleri ve Bakımı
Kutanöz Poxvirüs ise daha kuru şekilde ilerleyen, iltihaplanma veya akıntı oluşturmayan türüdür. Diğer türlere göre daha yavaş ilerlese de bağışıklığı ciddi anlamda düşürür ve farklı enfeksiyon oluşumlarına da sebebiyet verebilir. Cennet papağanının vücudunda tüy olmayan yerlerde dökülmeler görülür.
Cennet Papağanı Diğer Hastalıkları
Cennet papağanları, genellikle güçlü bir sağlık durumuna sahip olsalar da, bazı hastalıklara yatkın olabilirler. Bunlar arasında şunlar yer almaktadır:
1. Psittacosis
Psittacosis, “papağan hastalığı” olarak da bilinir ve insanlar da dahil olmak üzere birçok hayvan türü için bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtileri arasında ateş, öksürük, solunum sıkıntısı, baş ağrısı, kas ağrıları ve halsizlik yer alır. Psittacosis, veterinere danışılarak antibiyotiklerle tedavi edilebilir.
2. Tüy Dökme
Cennet papağanları, tüy dökme sorunlarına yatkın olabilirler. Bu sorunun nedeni genellikle yetersiz beslenme, stres veya hormonal değişikliklerdir. Cennet papağanlarının sağlıklı bir diyetle beslenmeleri ve stresten uzak tutulmaları, tüy dökme sorunlarını önlemeye yardımcı olabilir.
3. Tavşan Dişi Hastalığı
Tavşan dişi hastalığı, cennet papağanlarının dişlerinde meydana gelen bir enfeksiyondur. Belirtileri arasında yemek yemekte zorluk, şişmiş diş etleri ve ağız kokusu yer alır. Veteriner tarafından tedavi edilmelidir.
Cennet Papağanı Tedavisi
Cennet papağanları, birçok hastalığa karşı korunmak için aşılanabilirler. Ancak, hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi de önemlidir. Cennet papağanlarının sağlıklı bir diyetle beslenmeleri, düzenli olarak egzersiz yapmaları ve stresten uzak tutulmaları da sağlıklarını korumaya yardımcı olabilir.