Adet gören hayvanların çoğu memeli türüdür. Memelilerde adet, yumurtanın döllenmemesinden sonra rahim duvarının dökülmesiyle gerçekleşir. Bu dökülen dokular, vajinal açıklıktan dışarıya akar.
Adet, üreme çağındaki dişilerin rahim duvarından kan, mukus ve dökülmüş dokuların atılması olarak tanımlanır. Bu süreç, kadınların yaklaşık her 28 günde bir yaşadığı doğal bir olaydır. Ancak adet görme, sadece insanlara özgü bir durum değildir. Dünyadaki birçok hayvan türünde de adet benzeri süreçler görülür.
Adet Gören Hayvanların Türleri
İnsanların yanı sıra, adet gören memeli türleri arasında şempanze, orangutan, goril, fil, at, köpek, kedi, sıçan, domuz ve yarasalar bulunur. Bu hayvanların adet döngüleri, türden türe göre farklılık gösterir. Örneğin, insanların adet döngüsü yaklaşık 28 gün iken, köpeklerde 6 ay, kedilerde 24 gün, sıçanlarda 21 gün ve domuzlarda 23 gündür.
| Hayvan | Adet Döngüsü Uzunluğu | Dönem uzunluğu |
|---|---|---|
| Primat | Türlere bağlıdır; 14-37 gün. | 17-35 |
| Fil Faresi | Döngüsel değil; üreme sezonunun sonu | NA |
| Kahire Bahar Faresi | 8-9 gün. | 3 gün |
| Yarasa | 21-27 gün | 5 gün |
Adet gören memeli türlerinin yanı sıra, bazı kuş türlerinde de adet benzeri süreçler görülür. Bu kuş türleri arasında tavuk, ördek, hindi ve keklik bulunur. Bu kuşlarda adet, yumurtaların döllenmemesinden sonra yumurtalıkların dökülmesiyle gerçekleşir. Bu durum tam olarak adet olarak nitelendirilmez.
Adet Gören Hayvanlarda Adet Döngüsü
Adet gören hayvanların çoğunda, adet döngüsü dört ana aşamadan oluşur:
- Foliküler faz: Bu aşamada, yumurtalıklarda foliküller gelişir. Bu foliküller, yumurtayı üreten yapılardır.
- Ovulasyon: Foliküllerin tamamen olgunlaştığında, yumurta salınır. Bu sürece ovulasyon denir.
- Lüteal faz: Yumurtanın salınmasından sonra, folikül lüteum adı verilen bir yapıya dönüşür. Luteum, progesteron hormonu üretir. Bu hormon, rahim duvarının kalınlaşmasına yardımcı olur.
- Menstruasyon: Luteumun parçalanması, rahim duvarının dökülmesine neden olur. Bu dökülen dokular, adet kanaması olarak dışarıya akar.
Adet Gören Hayvanlarda Adet Kanaması
Adet gören memeli türlerinde adet kanaması, vajinal açıklıktan dışarıya akar. Bu kan, genellikle kırmızı renklidir. Ancak bazı durumlarda, kanın rengi kahverengi veya siyah olabilir.
Adet kanamasının miktarı, türden türe göre farklılık gösterir. Örneğin, insanların adet kanaması genellikle 3-7 gün sürer ve 2-7 yemek kaşığı kadar kan kaybedilir. Köpeklerde adet kanaması 1-2 hafta sürer ve 2-3 yemek kaşığı kadar kan kaybedilir.
Adet Gören Hayvanlarda Adet Kanamasının Önemi
Adet gören hayvanlarda adet kanamasının iki ana işlevi vardır:
- Rahim duvarının yenilenmesini sağlamak: Adet kanaması, rahim duvarının yenilenmesini sağlar. Döllenmemiş yumurtanın salınmasından sonra, rahim duvarı kalınlaşır. Bu kalınlaşma, döllenmiş yumurtanın tutunmasını kolaylaştırır. Ancak yumurta döllenmediğinde, rahim duvarı dökülür ve yenilenir.
- Rahim duvarını enfeksiyondan korumak: Adet kanaması, rahim duvarını enfeksiyondan korumaya yardımcı olur. Rahim duvarı, adet kanaması sırasında temizlenir. Bu, bakterilerin ve diğer mikroorganizmaların rahim duvarına yerleşmesini ve enfeksiyona neden olmasını önler.
Adet görme, sadece insanlara özgü bir durum değildir. Dünyadaki birçok hayvan türünde de adet benzeri süreçler görülür. Bu süreçler, hayvanların üreme sistemlerinin sağlıklı bir şekilde çalışması için gereklidir.
Adet Görmeyen Hayvanlar
Adet, döllenmiş yumurtanın rahme tutunması için gerekli olan rahim duvarının dökülmesiyle gerçekleşen bir süreçtir. Bu nedenle, yumurtlayan hayvanlar adet görmezler.
Sürüngenlerin çoğu, amfibilerin çoğu, balıkların çoğu ve kuşlar yumurtlayan hayvanlardır. Bu nedenle, bu hayvanların hiçbiri adet görmez.
Yumurtlayan hayvanlarda, yumurtalar olgunlaşmak için yumurtalıklarda saklanır. Yumurtaların döllenmesi için, yumurtalar su veya hava yoluyla erkek üreme hücreleriyle buluşmalıdır. Döllenmiş yumurtalar daha sonra anne hayvan tarafından bırakılır.
Yumurtlayan hayvanlarda rahim olmadığı için, adet görmeye gerek yoktur. Rahim, döllenmiş yumurtanın tutunması ve gelişmesi için gerekli olan bir organdır.
Midye Adet Görür mü?
Hayır, midye adet görmez. Midyeler, omurgasız bir hayvandır ve memelilerde olduğu gibi rahim veya adet döngüsü yoktur. Midyeler, dış döllenmeyle ürerler. Dişi midyeler, yumurtalarını suya bırakırlar ve erkek midyeler de spermlerini suya bırakırlar. Bu sperm ve yumurtalar, suda birleşerek yeni bir midye oluşturur.
Midyelerin adet görmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Midyelerin vücutlarında kan bulunmaz.
İnek, Koyun ve Keçi Adet Görür mü?
Regl, memeli hayvanlarda döllenmeyen dişi hücresinin kan eşliğinde vücut dışına atılma sürecini ifade eder. Etini tükettiğimiz hayvanlar arasında yer alan inek, koyun, keçi gibi memelilerde bu döngü gözlenir.
İlginizi çekebilir: https://hayvanlar.net/konular/tavsanlar-adet-olur-mu.815/
Kaynaklar:
- https://academic.oup.com/biolreprod/article/102/6/1160/5775593
- https://a-z-animals.com/blog/discover-the-animal-species-that-have-periods/